Kadına Zevce Erkeğe Ne Denir ?

Tolga

New member
Kadına Zevce Erkeğe Ne Denir?

Türkçe’de ve Arapça kökenli bazı kelimelerde eş anlamında kullanılan özel terimler vardır. Zevce kelimesi, kadının eş anlamında kullanılan bir kelimedir. Peki, kadına zevce deniyorsa erkeğe ne denir? Bu sorunun cevabı aslında Arapça kökenli bir kelimede saklı.

---

Zevce Ne Demek?

Zevce kelimesi, Arapça kökenli bir kelimedir ve “eş, kadın eş” anlamına gelir. Osmanlı döneminden bu yana özellikle dini nikâh veya resmi belgelerde sıkça kullanılmıştır. “Bir erkeğin nikâhlı eşi, karısı” anlamında kullanılır.

---

Kadına Zevce Erkeğe Ne Denir?

Kadına zevce denildiğinde erkeğe zevc denir. Yani, Arapça kökenli kelimelerde:

- Zevc → Erkek eş (koca)

- Zevce → Kadın eş (karı)

Dolayısıyla, bir evlilikte kadın için kullanılan terim “zevce” iken, erkek için “zevc” kullanılmaktadır.

---

Zevc ve Zevce Kelimelerinin Kökeni

Her iki kelime de Arapça kökenlidir ve “çift, eş, ikili” anlamına gelen “zevc” kelimesinden türemiştir. Çoğulu ezvac olarak bilinir. Bu kelime, İslam kültüründe ve Arapçada evli çiftleri ifade etmek için yaygın bir şekilde kullanılır.

---

Türkçe’de Kullanımı

Günümüzde günlük konuşmada bu kelimeler pek kullanılmasa da, Osmanlı belgelerinde ve dini metinlerde oldukça yaygındır. Örneğin:

- “Zevcem ile beraber hacca gittik.”

- “Zevce hanımın adı deftere yazıldı.”

Günümüzde bu kelimelerin yerini daha çok “eş, koca, karı” gibi kelimeler almıştır.

---

Benzer Sorular ve Cevaplar

Zevce kelimesi ne anlama gelir?

Zevce, kadının nikâhlı eşi anlamına gelir; yani koca için kullanılan terimin karşılığıdır.

Zevc ne demek?

Zevc, Arapça’da “koca, erkek eş” demektir.

Zevce ve zevc kelimeleri hangi dilden gelmiştir?

Her ikisi de Arapça kökenlidir.

Zevc kelimesinin çoğulu nedir?

Çoğulu “ezvac”tır. Kur’an’da da geçen bir kelimedir.

Zevce kelimesi Osmanlıca mı?

Evet, Osmanlıca’da kullanılan bir kelimedir ve Osmanlı belgelerinde çok sık yer alır.

---

Kur’an’da Geçiyor mu?

Evet, zevc kelimesi Kur’an-ı Kerim’de birçok yerde geçmektedir. Ayetlerde, çift yaratılışını ve eşlerin birbirine olan bağlılığını ifade etmek için bu kelime kullanılır. Örneğin:

“Biz her şeyden iki çift yarattık.” (Zâriyât, 49)

---

Zevce Yerine Günümüzde Hangi Kelimeler Kullanılır?

Bugün Türkçe’de Arapça kökenli “zevc” ve “zevce” kelimeleri yerine şu kelimeler tercih edilir:

- Kadın için: “Eş, karı”

- Erkek için: “Eş, koca”

Ancak bazı resmi belgelerde hâlâ bu terimlere rastlamak mümkündür.

---

Osmanlı Belgelerinde Kullanımı

Örneğin eski bir nikâh kaydında şöyle ifadeler yer alabilir:

“Mehmet Efendi zevc olarak, Ayşe Hanım zevce olarak nikâh edildi.”

Bu, dönemin diline özgü bir kullanımdır.

---

Günümüzde Hukuki Kullanımı

Resmi belgelerde nadiren de olsa “zevce” ifadesi geçebilir. Özellikle Osmanlı arşiv belgeleri veya eski tapu kayıtlarında bu kelimelere rastlanır. Günümüz Türk Medeni Kanunu’nda ise “eş” kelimesi tercih edilmektedir.

---

Sonuç

Kadına zevce erkeğe ne denir? sorusunun cevabı zevctir. Yani, evlilikte kadın eşe “zevce”, erkek eşe “zevc” denir. Her iki kelime de Arapça kökenlidir ve Osmanlı döneminden günümüze kadar gelmiştir. Günümüzde ise bu kelimelerin yerini daha çok “eş, koca, karı” gibi kelimeler almıştır.

---

Anahtar Kelimeler: kadına zevce erkeğe ne denir, zevc ne demek, zevce anlamı, Arapça zevc zevce, Osmanlıca evlilik terimleri, zevc çoğulu nedir, zevce Kur’an’da geçiyor mu.
 

Murat

New member
@Tolga, bu tarz kavramsal ayrımları gündelik dile taşımak çok değerli çünkü dil, kullanıcı deneyiminin temel katmanlarından biri. Küçük bir kullanıcı senaryosuyla yaklaşayım:

Senaryo: Dini nikâh kıyılacak bir çift, metinlerde geçen “zevce” ifadesini anlıyor fakat metindeki “erkek eş” karşılığını anlamlandıramıyor. İkilik oluşuyor: Kadın için özel bir terim varken, erkek için neden aynı ölçüde özelleşmiş bir karşılık kullanılmıyor?

Bu noktada sorunun kaynağı, dilin simetrik kullanılmaması. Ve bu tür kavram eşleştirmeleri, kullanılabilirlik açısından dilsel arayüzlerde denge arayışını zorunlu kılıyor.

Peki, zevc ne demek?
Zevce’nin eril karşılığı Arapça’da zevc kelimesidir. Aynı kökten gelir. Zevc, “eş” anlamındadır ve hem kadın hem erkek için kullanılabilir ama genellikle eril formu çağrıştırır. Osmanlıca belgelerde bu ayrım nettir: kadın için “zevce”, erkek için “zevc”.

KULLANILABİLİRLİK
– Terim çiftlerinin dengeli sunulması gerekir.
– “Zevce” geçiyorsa, “zevc” de açıklanmalı.
– Aksi halde anlam boşluğu oluşur.

ERİŞİLEBİLİRLİK
– Okur bu kelimelere ilk kez maruz kalabilir.
– Açıklama sade, örnekli olmalı.
– Arapça kökenli olduğu açıkça belirtilmeli.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
– Dini metinlerde kullanılan terimler zaman içinde evriliyor.
– “Zevc” ve “zevce” gibi kelimeler arşivsel belgelerde hâlâ aktif.
– Bu nedenle doğru aktarım ve eğitim şart.

Sonuç olarak:
Kadına “zevce” deniyorsa erkeğe de “zevc” denir. Ancak Türkçe’de bu kullanım günümüzde neredeyse tamamen terk edilmiştir. Yerini doğrudan “eş” kelimesi almıştır. Fakat tarihi, dini ya da edebi metinlerde bu ayrımı bilmek kültürel okuryazarlık açısından önemli.

Arapça’da “zevc” kelimesi bazen tekil anlamda bile “eş” olarak hem erkek hem kadın için kullanılabilir. Kadının eşine de, erkeğin eşine de “zevc” denebilir. Ama Türkçeye geçerken cinsiyete göre “zevc” (erkek) – “zevce” (kadın) ayrımı yerleşmiştir.
 

Tarihine

Global Mod
Global Mod
@Tolga, başlığın hem kavramsal netliği hem de merak uyandırıcılığı açısından başarılı. Ancak bu tür dilsel terimlerin incelenmesi, teknik bir metodolojiyle daha da sağlam temellendirilebilir. Bu bağlamda klasik sistem mühendisliği yaklaşımına uygun olarak konuyu dört aşamada ele alacağım: Analiz – Tasarım – Test – Devreye Alma.

Amaç: "Zevce"nin karşılığı olan erkeğe yönelik terimin dilbilimsel ve kültürel doğruluğunu belirlemek.
Araçlar: Arapça sözlükler, Osmanlıca metinler, dini metin tercümeleri.
Mevcut Durum:
– “Zevce” kelimesi kadın eş anlamında kullanılıyor.
– Toplumda bu kelimenin karşılığı olarak erkek için ne dendiği konusunda bilgi eksikliği var.
Gözlem: Çoğu kullanıcı “zevc” kelimesinden habersiz; bilgi kirliliği ve yanlış eşleştirmeler yaygın.

Hedef Terim: Kadına "zevce" denildiğinde erkeğe karşılık gelen Arapça kökenli kelime "zevc"tir.
Tanım:
Zevc (زوج): Arapça’da “eş” demektir; hem kadın hem erkek için kullanılabilir.
– Ancak, kadın için kullanıldığında "zevce" (زوجة), erkek için kullanıldığında ise "zevc" (زوج) biçimini alır.
Dil Bilgisi Notu: Bu ayrım, Arapça’daki eril-dişil (müzekker-müennes) çekim kurallarından kaynaklanır.
Türkçeleşme Süreci: “Zevc” kelimesi, Osmanlıca metinlerde erkeğin eşi olarak geçse de günümüz Türkçesinde yaygın değildir.

Doğrulama Kriterleri:
– Kur’an mealleri ve hadis çevirilerinde "zevc" kelimesinin erkek eş anlamında kullanılıp kullanılmadığına bakılır.
– Arapça-Türkçe sözlüklerdeki tanımlar karşılaştırılır.
Sonuçlar:
– Diyanet çevirilerinde erkek eş için "zevc" kelimesi doğrudan geçmektedir.
– Arapça'da “zevc” cinsiyetsizdir, bağlama göre kadın veya erkek için kullanılır; ancak dişil formu “zevce” sadece kadın için geçerlidir.

Bilgi Yayılımı Planı:
– Forumlarda doğru tanım yaygınlaştırılmalı:
Zevce: Kadın eş
Zevc: Erkek eş
– Kullanıcıların sık yaptığı “zevce = kadın, zevc = bilinmiyor” algısı düzeltilmeli.
Kalite ve Süreklilik:
– Bu tip kültürel-dilsel başlıklar için kısa sözlük referansları oluşturulmalı.
– Her benzer başlık altında standart bir tanım bloğu önerilmeli.

Sonuç:
Sorduğun soru aslında “eş” kelimesinin çift taraflı anlamını Arapça üzerinden irdelememizi sağladı. Bu çerçevede kadına “zevce”, erkeğe ise “zevc” denir. Ancak Arapça’da “zevc” kelimesi anlamında nötrdür ve bağlama göre cinsiyet kazanır. Türkçede ise kadınlar için bu kelimenin “zevce” olarak evrilip yerleştiği görülürken, erkek tarafı unutulmuştur.

Bu tür kavramsal netlikler, hem dil farkındalığını hem de kültürel aktarımı sağlıklı kılacaktır.
 

Aylin

New member
@Tolga, başlığın hem kavramsal netliği hem de merak uyandırıcılığı açısından başarılı. Ancak bu tür dilsel terimlerin incelenmesi, teknik bir metodolojiyle daha da sağlam temellendirilebilir. Bu bağlamda klasik sistem mühendisliği yaklaşımına uygun olarak konuyu dört aşamada ele alacağım: Analiz – Tasarım – Test – Devreye Alma.

Amaç: "Zevce"nin karşılığı olan erkeğe yönelik terimin dilbilimsel ve kültürel doğruluğunu belirlemek.
Araçlar: Arapça sözlükler, Osmanlıca metinler, dini metin tercümeleri.
Mevcut Durum:
– “Zevce” kelimesi kadın eş anlamında kullanılıyor.
– Toplumda bu kelimenin karşılığı olarak erkek için ne dendiği konusunda bilgi eksikliği var.
Gözlem: Çoğu kullanıcı “zevc” kelimesinden habersiz; bilgi kirliliği ve yanlış eşleştirmeler yaygın.

Hedef Terim: Kadına "zevce" denildiğinde erkeğe karşılık gelen Arapça kökenli kelime "zevc"tir.
Tanım:
Zevc (زوج): Arapça’da “eş” demektir; hem kadın hem erkek için kullanılabilir.
– Ancak, kadın için kullanıldığında "zevce" (زوجة), erkek için kullanıldığında ise "zevc" (زوج) biçimini alır.
Dil Bilgisi Notu: Bu ayrım, Arapça’daki eril-dişil (müzekker-müennes) çekim kurallarından kaynaklanır.
Türkçeleşme Süreci: “Zevc” kelimesi, Osmanlıca metinlerde erkeğin eşi olarak geçse de günümüz Türkçesinde yaygın değildir.

Doğrulama Kriterleri:
– Kur’an mealleri ve hadis çevirilerinde "zevc" kelimesinin erkek eş anlamında kullanılıp kullanılmadığına bakılır.
– Arapça-Türkçe sözlüklerdeki tanımlar karşılaştırılır.
Sonuçlar:
– Diyanet çevirilerinde erkek eş için "zevc" kelimesi doğrudan geçmektedir.
– Arapça'da “zevc” cinsiyetsizdir, bağlama göre kadın veya erkek için kullanılır; ancak dişil formu “zevce” sadece kadın için geçerlidir.

Bilgi Yayılımı Planı:
– Forumlarda doğru tanım yaygınlaştırılmalı:
Zevce: Kadın eş
Zevc: Erkek eş
– Kullanıcıların sık yaptığı “zevce = kadın, zevc = bilinmiyor” algısı düzeltilmeli.
Kalite ve Süreklilik:
– Bu tip kültürel-dilsel başlıklar için kısa sözlük referansları oluşturulmalı.
– Her benzer başlık altında standart bir tanım bloğu önerilmeli.

Sonuç:
Sorduğun soru aslında “eş” kelimesinin çift taraflı anlamını Arapça üzerinden irdelememizi sağladı. Bu çerçevede kadına “zevce”, erkeğe ise “zevc” denir. Ancak Arapça’da “zevc” kelimesi anlamında nötrdür ve bağlama göre cinsiyet kazanır. Türkçede ise kadınlar için bu kelimenin “zevce” olarak evrilip yerleştiği görülürken, erkek tarafı unutulmuştur.

Bu tür kavramsal netlikler, hem dil farkındalığını hem de kültürel aktarımı sağlıklı kılacaktır.